ງແຄງຍາວເປັນແມງໄມ້ສັດຕູພືດຊະນິດໜຶ່ງທີ່ທຳລາຍຕົ້ນເຂົ້າ. ເຮັດໃຫ້ຜົນຜະລິດເສຍຫາຍ ແລະ ຕົກຕ່ຳແມງແຄງຍາວມັກຢູ່ໃນສະພາບດິນຟ້າອາກາດຢູ່ເຂດເຄິ່ງຮ້ອນ ແລະ ເຂດຮ້ອນຢູາໃນສປປລາວເຮົາແມງແຄງຍາວເຫັນວ່າເປັນແມງໄມ້ສັດຕູພືດຕົວສຳຄັນ ແລະ ອັນຕະລາຍທີ່ທຳລາຍເຂົ້າທັງລະດູແລ້ງ ແລະ ລະດູຝົນ
I. ຮູບຮ່າງລັກສະນະ
ໂຕແກ່ ລຳໂຕຍາວ, ຮຽວ, ຂາຍາວ, ສີຂຽວອ່ອນສີນໍ້າຕານ. ໂຕທີ່ໃຫຍ່ຍາວປະມານ 14 ຫາ17 ມີລີແມັດ .
ໂຕອ່ອນມີສີຂຽວເຫຼືອງ, ບໍ່ມີປີກ ແລະ ສັ້ນກວ່າ. ໂຕແກ່ໄຂ່ ລັກສະນະການວາງໄຂ່ຂອງແມງແຄງຈະວາງລຽນກັນເປັນສອງແຖວດ້ວຍປະລິມານ 200 ຫາ 300 ໜ່ວຍ .ໄຂ່ເປັນສີແດງເຫຼືອມ .
II. ເງື່ອນໄຂທີ່ເໝາະສົມໃນການຈະເລີນເຕີບໂຕ
ອຸນນະພູມທີ່ເໝາະສົມ ແລະ ຈະເລີນເຕີບໂຕຂອງແມງແຄງ 27 ຫາ 28 ອົງສາ, ແລະ ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນປະມານ 80 ຫາ 85% RM . ທ້ອງຟ້າມີເມກປົກຄຸມ ແລະ ຝົນຝອຍ ເຮັດໃຫ້ແມງແຄງຂະຫຍາຍເພີ່ມຂື້ນ. ພື້ນທີ່ປູກເຂົ້າໄກ້ປ່າ ແລະ ມີຫຍ້າເຂົ້າຮົກແມ່ນມີແມງແຄງຫຼາຍ ເພາະເປັນບ່ອນລີ້ຊ້ອນ ແລະວາງໄຂ່ຂະຫຍາຍພັນໄດ້ໄວ .
III. ການທຳລາຍ
ແມງແຄງມີງວງດູດກີນອາຫານ. ແມງແຄງໂຕອ່ອນພາຍຫຼັງເບາະອອກມາໃໝ່ໆ ຈະດູດກີນນໍ້າໃນກາບຕົ້ນເຂົ້າໂຕເປັນບ່າວສາວ ແລະ ໂຕແກ່ຈະດູດກີນທາດອານຢູ່ໃນເມັດເຂົ້າ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຢູ່ໃນໄລຍະເຂົ້າເປັນນໍ້ານົມຈົນເຖີງໄລຍະເລີ້ມສຸກ
2.1 ລັກສະນະຂອງການທຳລາຍ
• ເຮັດໃຫ້ເມັດເຂົ້າເປັນຈຸດສີນໍ້າຕານ
• ເມັດເຂົ້າຖືກທຳລາຍເປັນຮອຍຊ້ຳ ແລະ ສີດຳ ຫຼື ເຮັດໃຫ້ເມັດເຂົ້າຫັກເມ່ືອເອົາໄປຕຳ ຫຼື ສີ, ມີກິ່ນຂີວ ແລະ ເຮັດ
ໃຫ້ເມັດເຂົ້າລີບ .
2.2 ໄລຍະເວລາການທຳລາຍ
ແມງແຄງຈະມັກທຳລາຍເມັດເຂົ້າເປັນນໍ້ານົມຫາເມັດເຂົ້າສຸກ ແລະ ຈະຢູ່ໄລຍະຕອນເຊົ້າເວລາປະມານ 8 ຫາ10 ໂມງ.
ວົງຈອນຊີວິດ ປະມານ 23 ຫາ34 ວັນຮອບວຽນໃນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງແມງແຄງຍາວ .
IV ວິທີປ້ອງກັນ
3.1 ວິທີກຳຈັດ
ທຳລາຍແຫຼ່ງທີ່ຢູ່ອາໃສຂອງແມງແຄງເຊັ່ນ :ອະນາໄມຖາງຫຍ້າຄັນນາໃຫ້ແປນ ແລະ ບໍລິເວນໄກ້ຄຽງ, ອ້ອມແຄມຄັນນາ
• ຄວນນຳໃຊ້ແນວພັນເຂົ້າຊະນິດດຽວກັນ, ຕົກກ້າ ແລະ ດຳພ້ອມກັນ. ເປັນແນວພັນທີ່ແຂງແຮງ.ນຳໃຊ້ເຕັກນິກກະເສດສຸມ. ໃສ່ອັດຕາຝຸ່ນໃຫ້ຖືກຕ້ອງ ແລະ ປະຕິບັດຕາມວິຊາການຄວບຸມຫຍ້າເພື່ອໃຫ້ຕົ້ນເຂົ້າແຂງແຮງຮັບການສະໜອງຝຸ່ນໄດ້ດີ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຕົ້ນເຂົ້າອອກຮວງພ້ອມກັນ.
• ແນະນຳຕົກກ້າກ່ອນໝູ່ ແລະ ປັກດຳກ່ອນໝູ່ເປັນແປງນ້ອຍປະມານ 3X5 ແມັດ ໃນບໍລິເວນນາຕົວຢ່າງ ມີປະມານ 5 ຫາ10 ຮຕ ແນະນຳໃຫ້ມີແປງນ້ອຍທີ່ດຳກ່ອນ 2 ຫາ3 ຈຸດໃນບໍລິເວນແຄມປ່າ ຫຼື ແຄມນາທີ່ດຳນຳຫຼັງເພື່ອລໍໃຫ້ແມງແຄງມາຕມເຂົ້າທີ່ອອກດອກກ່ອນແລ້ວທ່ານກໍ່ຈະງ່າຍ ໃນການປາບປາມແມງຈະໃຊ້ຢາສີດຖືກໂຕຕາຍຫຼື ໃຊ້ສະຫວີງແກ່ງເອົາກໍ່ໄດ້ເພາະວ່າບໍລິເວນແຄບໃຊ້ວິທີການນີ້ຈະຫຼຸດຜ່ອນປະຊາກອນແມງແຄງຫຼາຍທີ່ສຸດ .
3.2 ວິທີການເຕັກນິກຕ່າງໆ
• ຖ້າຫາກພົບເຫັນແມງແຄງຕາມທົ່ງນາບໍ່ຈຳເປັນຈະຕ້ອງລໍຖ້າໃຫ້ເຂົ້າອອກຮວງຈຶ່ງຈະຈຳກັດ. ຄວນເລີ້ມກຳຈັດແຕ່ຫົວທີຄວນນຳໃຊ້ສະຫວີງແກ່ງໃນທຸກໆຕອນເຊົ້າຈະເຮັດໃຫ້ປະຊະກອນຂອງແມງແຄງຫຼຸດລົງ, ໃຊ້ວິທີການນີ້ແມ່ນມີປະສິດຖິຜົນສຸງ. ແລ້ວຍັງຮັກສາສະພາບແວດລ້ອມດ້ຍອີກ.
• ຖ້າພົບເຫັນໃນຊ່ວງໄລຍະເຂົ້າອອກຮວງແລ້ວຍັງນຳໃຊ້ເຫຍື່ອລໍ້ເພື່ອໃຫ້ແມງແຄງໄດ້ຮັບກິ່ນ ແລ້ວມາຕອມກະປູເນົ່າກົບເນົ່າ. ຫອຍເນົ່າ ຫຼື ສັດຕາຍມີກິ່ນມາສຽບໃສ່ຫຼັກໄມ້ສຸງກວ່າຕົ້ນເຂົ້າເລັກນ້ອຍແລ້ວໄປປັກຕາມຄັນນາດ້ວຍໄລຍ
ະຫ່າງກັນປະມານ 10 ຫາ 15 ບາດກ້າວຍ່າງ. ແຕ່ລະມື້ຈະຕ້ອງລົງໄປຕິດຕາມ ແລະ ກວດກາເບ່ິງ. ຖ້າພົບເຫັນແມງ
ແຄງມາຕອມຕາມຫຼັກທີ່ປັກໄວ້ ແນະນຳໃຫ້ໃຊ້ສະຫວີງມາງວມເອົາແລ້ວທຳລາຍຖີ້ມ. ຖ້າບຳທຳລາຍຖີ້ມມັນຈະຂະ
ຫຍາຍຕົວໄວເພາະມັນໄດ້ກີນອາຫານອີ່ມ .
3.3 ການປ້ອງກັນທີ່ໃຊ້ສານເຄມີ
ໃນເມື່ອຫາກພົບເຫັນໃນຊ່ວງເຂົ້າຖອກຮວງເປັນນໍ້ານົມປະມານ 4 ຫາ 5ໂຕ/ມ2 ແນະນຳໃຫ້ໃຊ້ຢາຟາສະແທກໃນອັດຕາ 1 ບ່ວງແກງ/ນໍ້າ 20 ລິດ ສິດໃນເວລາ 6 ຫາ 8ໂມງເຊົ້າແລະຕອນແລງ ຫຼື ນຳໃຊ້ຢາວີດີໄອ 60 % ມາສີດດ້ວຍອັດຕາ 3 ຫາ 4 ບ່ວງແກງ/ ນໍ້າ 20 ລິດ ຫຼື ຈະໃຊ້ເຊວິນ 85% ໃນອັດຕາ 2 ກິໂລກຣາມ/ ຮຕ .